SMS rác đã tạm trầm lắng

Theo báo cáo “Dirty Dozen” quý III/2012 về các quốc gia có vấn nạn thư rác của hãng bảo mật Sophos, tỉ lệ phát tán tin rác từ Việt Nam trên tổng số thư rác của thế giới là 3,4%, tăng từ 3,2% của quý II/2012. Theo bảng xếp hàng này, Việt Nam xếp thứ 9 trong số 12 quốc gia nhắn tin rác nhiều nhất thế giới từ tính tháng 7 tới tháng 9/2012.

Chuyện SMS rác tưởng như là câu chuyện nhỏ, nhưng trên thực tế vấn nạn SMS rác đang làm cả đất nước phải “đau đầu”. Thậm chí trong các buổi họp của Chính phủ, Quốc hội thì SMS rác cũng được đưa ra thảo luận như là vấn đề nhức nhối. Phát biểu tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2013 của Bộ TT&TT, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân lại một lần nữa phải đề cập đến vấn nạn SMS rác đang hoành hành. Một số Sở TT&TT phản ánh rằng họ thường xuyên bị lãnh đạo tỉnh phàn nàn về nạn SMS rác. “Cứ trước mỗi kỳ bầu cử Hội đồng nhân dân là có SMS rác với nội dung bôi nhọ, tố cáo lãnh đạo nọ kia”, lãnh đạo một Sở TT&TT bức xúc. 

Theo thông tin từ Bộ TT&TT, hiện có khoảng 400 công ty CSP trên mạng di động và cung cấp các nội dung như nhạc chuông, hình ảnh, hình nền, trò chơi, kết quả xổ số... 400 CSP này trực tiếp hoặc ký kết với vài chục hoặc hàng trăm công ty vệ tinh khác (CP) để cùng cung cấp dịch vụ. Qua thanh tra cho thấy, các CSP, CP đã trực tiếp hoặc thuê người sử dụng Modem GSM/CDMA hoặc USB 3G, có lắp SIM điện thoại và được kết nối với máy tính để phát tán tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo từ các thuê bao di động trả trước với tốc độ lên đến 10.000 tin nhắn/giờ.

Trong thời gian vừa qua, Bộ TT&TT đã nhiều lần đưa ra các quy định về chống SMS rác. Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2013, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son khẳng định, thời gian tới, Bộ TT&TT sẽ tập trung tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý SIM, tin nhắn rác... và đẩy mạnh việc thực hiện Nghị định 77/2012/NĐ-CP về chống thư rác có hiệu lực từ 1/1/2013.

Bộ TT&TT đang kỳ vọng với nghị định này cơ bản sẽ giải được bài toán về vấn nạn SMS rác.

Theo phản ánh của nhiều thuê bao di động thì trước thời điểm Nghị định 77/2012/NĐ-CP về chống thư rác có hiệu lực từ 1/1/2013 thì cả nhà mạng và nhà cung cấp dịch vụ nội dung “dội bom” SMS rác tới khách hàng. Nhiều khách hàng phản ánh những ngày cuối năm 2012 họ thường xuyên nhận được tới hàng chục SMS rác mỗi ngày. Tuy nhiên, sau ngày 1/1/2013 thì lượng SMS rác đột ngột giảm mạnh. Chị Bảo Châu, nhân viên một ngân hàng ở Đống Đa cho biết: “Nếu như những ngày cuối năm 2012 máy điện thoại của tôi liên tục báo có SMS, mở ra thì đủ loại SMS rác mời gọi chơi trúng thưởng, sử dụng dịch vụ, bán SIM số đẹp… Nhưng mấy ngày nay thì SMS rác đã giảm rất mạnh. Thỉnh thoảng tôi có nhận được SMS rác rao bán số đẹp đầu số 096”.

Trả lời về việc thực thi Nghị định 77, đại diện Viettel Telecom cho biết, nghị định này sẽ tốt cho khách hàng và lãnh đạo Tập đoàn Viettel cũng đã yêu cầu Viettel Telecom phải có biện pháp chặn được SMS rác để tránh phiền hà cho khách hàng. Đại diện Viettel cho biết phần lớn khách hàng vẫn thích nhận được SMS thông báo các chương trình khuyến mãi của nhà mạng như nạp thẻ chẳng hạn, còn những SMS quảng cáo thường sẽ gây khó chịucho khách hàng. Một số mạng di động khác cũng chia sẻ với Báo Bưu điện Việt Nam rằng họ chưa biết tính ra sao khi nhắn tin quảng cáo cho khách hàng về các chương trình khuyến mãi hay giới thiệu dịch vụ. Đại diện một mạng di động cho biết: “Khi chúng tôi nhắn tin cho khách hàng thì thông thường rất ít khi khách hàng nhắn tin lại đồng ý hay không đồng ý sử dụng dịch vụ. Thậm chí nhiều khách hàng chỉ thích nhận được các SMS khuyến mãi nhưng họ cũng không gửi SMS đăng ký. Trong khi đó, Nghị định 77 quy định chỉ được phép gửi thư điện tử quảng cáo, tin nhắn quảng cáo đến người nhận khi có sự đồng ý một cách rõ ràng trước đó của người nhận. Nghị định cũng yêu cầu phải chấm dứt việc gửi đến người nhận các thư điện tử quảng cáo hay tin nhắn quảng cáo ngay sau khi nhận được yêu cầu từ chối của người nhận. Việc thực thi Nghị định này sẽ rất khó khăn cho nhà mạng quảng bá dịch vụ của mình đến khách hàng. Tuy nhiên, đây cũng là biện pháp bảo vệ khách hành trước vấn nạn SMS rác hiện nay.”

Đến thời điểm này, các thuê bao di động tạm thời thở phào trước vấn nạn SMS rác. Thế nhưng, nhiều ý kiến cho rằng Nghị định 77/2012/NĐ-CP về chống thư rác có thể hạn chế được SMS rác từ nhà mạng, các nhà cung cấp dịch vụ nội dung, nhưng sẽ khó chặn được việc quảng cáo các dịch vụ khác xuất phát từ SIM rác. Như vậy, để giải quyết triệt để vấn nạn SMS rác thì việc quản lý thuê bao trả trước đang được xem là gốc rễ của vấn đề. Tuy nhiên, việc quản lý thuê bao trả trước vẫn là vấn đề khó khăn ở thời điểm này.